افزایش خطر ابتلا به بیماری پانکراس در افراد دیابتی

احتمال ابتلا افراد مبتلا به دیابت نوع 2 به بیماری دردناک پانکراتیت حاد بسیار بیشتر از افراد معمولی است.

پانکراتیت حاد، التهاب ناگهانی پانکراس است که سبب ایجاد دردهای شدید در قسمت بالایی شکم بعد از خوردن غذا (همراه با حالت تهوع و استفراغ ) می شود، موارد خفیف این بیماری بدون درمان بر طرف می شود، اما پانکراتیت حاد می تواند مشکلات جدی و عوارض تهدید کننده ای مانند ایست قلبی، از دست رفتن ریه و کلیه را به همراه داشته باشد.

این بیماری موجب روانه کردن حدود 200 هزار نفر در سال به بیمارستان می شود.

در مطالعه ی اخیر محققین دریافتند که در میان بیش از 97 هزار فرد بالغ تایوانی که به مدت 8 سال در این مطالعه تحت نظر بودند، میزان ابتلا به پانکراتیت در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 دو برابر است(تقریباً 28 مورد در هر ده هزار نفر در سال، در حالیکه در افراد غیر دیابتی تنها 14 مورد از هر ده هزار نفر در سال).

افراد مبتلا به دیابت دارای فاکتورهای خطر بیشتری برای ابتلا به پانکراتیت حاد هستند. کسانیکه دارای سنگ کیسه صفرا هستند یا معتاد به الکل می باشند (دو عامل اصلی التهاب پانکراس ) همچنین افرادی که تری گلیسرید بالایی دارند یا سابقه ی عفونت هپاتیتی نوع B یا C دارند بیشتر در معرض ابتلا به پانکراتیت هستند. حتی چنانچه این موارد نیز در نظر گرفته شود، دیابت به تنهایی سبب افزایش 89 در صدی خطر ابتلا به پانکراتیت می شود.

این یافته ها تاکیدی است بر مطالعات قبلی در مورد ارتباط  دیابت نوع 2 و پانکراتیت حاد که توسط دکتر Chen در دانشگاه پزشکی تایوان انجام شد.

اما در این تحقیقات مطلب جدیدی نیز افزوده شده است، در این تحقیقات مشخص گردید که در میان افراد دیابتی کسانی که داروهای دیابتی مصرف می کنند کمتر به پانکراتیت حاد مبتلا می شوند و هر چه داروی بیشتری استفاده گردد، احتمال ابتلا به پانکراتیت کاهش می یابد.

داروهایی نظیر متفورمین (گلوکوفاژ) ، سولفونیل اوره ( که شامل داروهایی مانند glimepiride یا آماریل و glipizide یا گلوکوترول)،  تیازولیدن دیون ها( شامل rosiglitazone یا آواندیا و pioglitazone یا اکتوس) و آلفاگلوکوزیداز اینهیبیتورها ( نظیر miglitol یا Glyset و آکاربوز یا ( precise  می تواند خطر ابتلا به پانکراتیت را در افراد دیابتی کاهش دهد.

در سالهای اخیر، داروهای دیگر دیابت به نام های januvia  یا Byetta  در برخی  موارد سبب پانکراتیت شده اند، که البته در توضیحات عوارض دارویی آنها این مشکل ذکر شده است. هنوز مشخص نشده است که آیا این داروها سبب التهاب پانکراس می شوند یا خیر زیرا در این تحقیق تاثیر این داروها آنالیز نشد .

 دکتر chen می گوید بر اساس آخرین یافته ها نمی توان اثبات کرد که هر داروی ضد دیابتی  می تواند از ابتلا به پانکراتیت حاد نیز جلوگیری نماید، همچنین نمی توان اثبات نمود که دیابت به خودی خود موجب پانکراتیت در برخی افراد می شود.

بر اساس گفته های دکتر chen ممکن است عامل دیگری (نظیر چاقی)  در افراد مبتلا به دیابت سبب ایجاد این ارتباط شود.

محققین در این مطالعه اعتیاد به سیگار را در افراد شرکت کننده بررسی نکردند در حالی که مصرف سیگار نیز یکی از عوامل افزایش دهنده ی خطر ابتلا به پانکراتیت است.

بنابراین مطالعات بیشتری برای اثبات تأثیر دیابت  در افزایش ابتلا به پانکراتیت واثبات اثر محافظتی برخی از داروهای ضد دیابت در کاهش خطر ابتلا به پانکراتیت مورد نیاز است.

در حال حاضر دکتر chen به همه افراد دیابتی توصیه می کند که در مورد علایم پانکراتیت هوشیار بوده و در صورت بروز علایم فوراً با پزشک خود تماس بگیرند. این موضوع بخصوص در افراد دیابتی که مشکلات اعتیاد به الکل یا عفونت هپاتیتی c دارند، باید جدی گرفته شود.

منبع:  93rockon.com